ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΙΟΙ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ
ΧΑΛΚΗ
Διογένης Φανουράκης
Τχης Πεζικού
(1913 - 1944)
Ο Διογένης Φανουράκης γεννήθηκε στη Χάλκη την 1η Ιανουαρίου του 1913. Φοιτά στη Σχολή Ευελπίδων απ’ όπου αποφοιτά το 1936, ακολουθώντας τα βήματα του άλλου ήρωα του νησιού, του Αλέξανδρου Διάκου.
Ο πόλεμος του '40 τον βρίσκει - λοχαγό πλέον - στις μάχες του Μοράβα για την κατάληψη της Κορυτσάς και αργότερα να μπαίνει με το λόχο του στο Πόγραδετς, όπου και τραυματίζεται. Μετά την εισβολή των Γερμανών πολεμά για δύο χρόνια στη Μέση Ανατολή. Το 1944 ζητά και στέλνεται στην πατρίδα του, τη Χάλκη, για να παρακολουθεί τις κινήσεις των Γερμανικών στρατευμάτων.
Λέγεται ότι Άγγλος αιχμάλωτος από τη μάχη της Τήλου - όπου συμμετείχε και ο ίδιος - για να πετύχει ευνοϊκή μεταχείριση, αποκαλύπτει την παρουσία του Λοχαγού Φανουράκη στη Χάλκη.
Την 1η Νοεμβρίου του 1944 οι Γερμανοί, γνωρίζοντας ήδη τις κινήσεις του, αποβιβάζονται μυστικά στο νησί και ξεχωρίζουν από τους κατοίκους δέκα Χαλκίτες, απειλώντας τους με θάνατο αν δεν φανερωνόταν. Εκείνος εμφανίζεται, ξεκινά η συμπλοκή και οι Γερμανοί τον τραυματίζουν θανάσιμα. Ο επικεφαλής του Γερμανικού αποσπάσματος, μετά το θάνατό του, αποκαλύπτεται και χαιρετάει το νεκρό.
Μετά θάνατον, τιμάται με τις εξής διακρίσεις: - Προαγωγή σε βαθμό Ταγματάρχη,
- Μετάλλιο Εξαίρετων πράξεων,
- Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας,
- Ονομασία του στρατοπέδου 299 της
Ρόδου, "Στρατόπεδο Διογένης Φανουράκης"
νάν' ελαφρό το χώμα
δαφνοστεφανωμένε μου ήρωα Διογένη
που σκέπασε το λυγερό τ' αγγελικό σου σώμα
κι΄ η δόξα κι' η ανδρεία σου αθάνατη θα μένει
Τχης Πεζικού
(1913 - 1944)
Ο Διογένης Φανουράκης γεννήθηκε στη Χάλκη την 1η Ιανουαρίου του 1913. Φοιτά στη Σχολή Ευελπίδων απ’ όπου αποφοιτά το 1936, ακολουθώντας τα βήματα του άλλου ήρωα του νησιού, του Αλέξανδρου Διάκου.
Ο πόλεμος του '40 τον βρίσκει - λοχαγό πλέον - στις μάχες του Μοράβα για την κατάληψη της Κορυτσάς και αργότερα να μπαίνει με το λόχο του στο Πόγραδετς, όπου και τραυματίζεται. Μετά την εισβολή των Γερμανών πολεμά για δύο χρόνια στη Μέση Ανατολή. Το 1944 ζητά και στέλνεται στην πατρίδα του, τη Χάλκη, για να παρακολουθεί τις κινήσεις των Γερμανικών στρατευμάτων.
Λέγεται ότι Άγγλος αιχμάλωτος από τη μάχη της Τήλου - όπου συμμετείχε και ο ίδιος - για να πετύχει ευνοϊκή μεταχείριση, αποκαλύπτει την παρουσία του Λοχαγού Φανουράκη στη Χάλκη.
Την 1η Νοεμβρίου του 1944 οι Γερμανοί, γνωρίζοντας ήδη τις κινήσεις του, αποβιβάζονται μυστικά στο νησί και ξεχωρίζουν από τους κατοίκους δέκα Χαλκίτες, απειλώντας τους με θάνατο αν δεν φανερωνόταν. Εκείνος εμφανίζεται, ξεκινά η συμπλοκή και οι Γερμανοί τον τραυματίζουν θανάσιμα. Ο επικεφαλής του Γερμανικού αποσπάσματος, μετά το θάνατό του, αποκαλύπτεται και χαιρετάει το νεκρό.
Μετά θάνατον, τιμάται με τις εξής διακρίσεις: - Προαγωγή σε βαθμό Ταγματάρχη,
- Μετάλλιο Εξαίρετων πράξεων,
- Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας,
- Ονομασία του στρατοπέδου 299 της
Ρόδου, "Στρατόπεδο Διογένης Φανουράκης"
νάν' ελαφρό το χώμα
δαφνοστεφανωμένε μου ήρωα Διογένη
που σκέπασε το λυγερό τ' αγγελικό σου σώμα
κι΄ η δόξα κι' η ανδρεία σου αθάνατη θα μένει
ΣΥΜΗ
1. Χρύσανθος Μαρουλάκης, Ηγούμενος Πανορμίτη
2. Φλώρος Ζουγανέλλης, αξιωματικός
3. Μιχάλης Λάμαρου
4. Αντώνης Αγγελίδης, δάσκαλος
5. Ανδρέας Μοσχόβης , δάσκαλος
6. Ανδρέας Ζιόπελας, αξιωματικός Ιερού Λόχου
7. Ανδρέας Μενοικίδης, αξιωματικός Ιερού Λόχου
2. Φλώρος Ζουγανέλλης, αξιωματικός
3. Μιχάλης Λάμαρου
4. Αντώνης Αγγελίδης, δάσκαλος
5. Ανδρέας Μοσχόβης , δάσκαλος
6. Ανδρέας Ζιόπελας, αξιωματικός Ιερού Λόχου
7. Ανδρέας Μενοικίδης, αξιωματικός Ιερού Λόχου
ΚΩΣ
ΑΠΑΓΧΩΝΙΣΘΕΝΤΕΣ
1. Ηλίας Καπίρης
2. Θεόκριτος Κώστογλου
3. Αννεζούλα Πατάκου
4. Σταματία Περρή
5. Γιώργος Ζουμπουλίκος
ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΡΙΜΙΝΙ
1. Στρατιώτης Δ.Ν. Κουφαλιάς
2. Στρατιώτης Α. Χατζαντώνης
3. Στρατιώτης Δ. Α. Χατζαντώνης
4. Στρατιώτης Σ.Α. Παπαποστόλου
5. Στρατιώτης Μ.Η. Κασιώτης
6. Στρατιώτης Κ.Σ. Παμπρής
1. Ηλίας Καπίρης
2. Θεόκριτος Κώστογλου
3. Αννεζούλα Πατάκου
4. Σταματία Περρή
5. Γιώργος Ζουμπουλίκος
ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΡΙΜΙΝΙ
1. Στρατιώτης Δ.Ν. Κουφαλιάς
2. Στρατιώτης Α. Χατζαντώνης
3. Στρατιώτης Δ. Α. Χατζαντώνης
4. Στρατιώτης Σ.Α. Παπαποστόλου
5. Στρατιώτης Μ.Η. Κασιώτης
6. Στρατιώτης Κ.Σ. Παμπρής
ΚΑΣΟΣ
1. Βιντιάδης Ηλίας
2. Κουτλάκης Μιχάλης
3. …………………….
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΔΙΟΠΟΥ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ ΗΛΙΑ ΒΙΝΤΙΑΔΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ
γεννήθηκε το 1923 στο Πορτ-Σάϊδ της Αιγύπτου από γονείς Κασσίους. Κατετάγη εθελοντής στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό το 1941, όταν ήταν τελειόφοιτος μαθητής του εξαταξίου Γυμνασίου της Ελληνικής Κοινότητας Πορτ-Σάϊδ.
Υπηρέτησε στο αντιτορπιλικό «Βασίλισσα Όλγα» από το 1941. Έπεσε υπέρ πίστεως και πατρίδος μαζί με το αντιτορπιλικό. τον Αντιπλοίαρχο – Κυβερνήτη Γ. Μπλέσσα και άλλους 70 Αξιωματικούς, Υπαξιωματικούς και Ναύτες, στις 26 Σεπτεμβρίου του 1943, στο Λακκί της Λέρου.
Πήρε τέσσερα (4) μετάλλια:
α. αναμνηστικό μετάλλιο του Ελληνο-ιταλο-γερμανικού πολέμου, κατά θάλασσαν διαταχθείσας επιχείρησης, εις Μεσόγειον – Ατλαντικό – Ινδικό.
β. μετάλλιο εξαιρέτων πράξεων
γ. Σταυρό αγώνος Βασιλικού Ναυτικού
δ. Πολεμικό Σταυρό Γ΄ τάξεως
και τιμητικό δίπλωμα για τα 50 χρόνια της βυθίσεως του αντιτορπιλικού «Βασίλισσα Όλγα» από τον Δήμο Λέρου, τα οποία προσέφερε η οικογένειά του και τοποθετήθηκαν στην αίθουσα του Ιστορικού Μουσείου της Λέρου και στην προθήκη που φέρει την ονομασία «ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ».
Ο Δήμος Κάσου μετονόμασε δημοτική οδό στον οικισμό Αγίας Μαρίνας σε οδό «Ηλία Βιντιάδη του Μηνά» και παραχώρησε κενοτάφιο στην οικγένειά του.
« Σας άρπαξε η τύχη
την νικητήριον δάφνην
και από μυρτιά σας έπλεξε
και πένθιμον κυπάρισσον
στέφανον άλλον»
2. Κουτλάκης Μιχάλης
3. …………………….
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΔΙΟΠΟΥ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ ΗΛΙΑ ΒΙΝΤΙΑΔΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ
γεννήθηκε το 1923 στο Πορτ-Σάϊδ της Αιγύπτου από γονείς Κασσίους. Κατετάγη εθελοντής στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό το 1941, όταν ήταν τελειόφοιτος μαθητής του εξαταξίου Γυμνασίου της Ελληνικής Κοινότητας Πορτ-Σάϊδ.
Υπηρέτησε στο αντιτορπιλικό «Βασίλισσα Όλγα» από το 1941. Έπεσε υπέρ πίστεως και πατρίδος μαζί με το αντιτορπιλικό. τον Αντιπλοίαρχο – Κυβερνήτη Γ. Μπλέσσα και άλλους 70 Αξιωματικούς, Υπαξιωματικούς και Ναύτες, στις 26 Σεπτεμβρίου του 1943, στο Λακκί της Λέρου.
Πήρε τέσσερα (4) μετάλλια:
α. αναμνηστικό μετάλλιο του Ελληνο-ιταλο-γερμανικού πολέμου, κατά θάλασσαν διαταχθείσας επιχείρησης, εις Μεσόγειον – Ατλαντικό – Ινδικό.
β. μετάλλιο εξαιρέτων πράξεων
γ. Σταυρό αγώνος Βασιλικού Ναυτικού
δ. Πολεμικό Σταυρό Γ΄ τάξεως
και τιμητικό δίπλωμα για τα 50 χρόνια της βυθίσεως του αντιτορπιλικού «Βασίλισσα Όλγα» από τον Δήμο Λέρου, τα οποία προσέφερε η οικογένειά του και τοποθετήθηκαν στην αίθουσα του Ιστορικού Μουσείου της Λέρου και στην προθήκη που φέρει την ονομασία «ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ».
Ο Δήμος Κάσου μετονόμασε δημοτική οδό στον οικισμό Αγίας Μαρίνας σε οδό «Ηλία Βιντιάδη του Μηνά» και παραχώρησε κενοτάφιο στην οικγένειά του.
« Σας άρπαξε η τύχη
την νικητήριον δάφνην
και από μυρτιά σας έπλεξε
και πένθιμον κυπάρισσον
στέφανον άλλον»
ΤΗΛΟΣ
Το 1944 σκοτώθηκαν στην μάχη της Τήλου 2 Ιερολοχίτες:
1. Πολυκανδριώτης Νίκος, δεκανέας από την Μύκονο
2. Σκρέκος Βασίλειος, επιλοχίας
ΝΙΣΥΡΟΣ
Ηρώο Υπλγου Ευ. Χατζηευαγγέλου
Υπολοχαγός Ευάγγελος Χατζηευαγγέλου
Στο χωριό Εμπορειός, σε μια πανέμορφη και γραφική βουνοκορφή της Νισύρου, με φόντο το ηφαίστειο της Νισύρου και στο βάθος τη θάλασσα, εκεί τόθελε η μοίρα να αφήσει την τελευταία του πνοή ο Υπολοχαγός του Ιερού Λόχου Ευάγγελος Χατζηευαγγέλου από την Αθήνα.
Ο Χατζηευαγγέλου έφτασε από τη Σύμη στη Νίσυρο στις 12 Φεβρουαρίου 1945, ως διμοιρίτης σε Λόχο Ιερολοχιτών, στον οποίο είχε ανατεθεί η αποστολή να αντιμετωπίσει και να εξουδετερώσει Γερμανική περίπολο, που εκτάκτως βρέθηκε στο νησί.
Κι ενώ στην έφοδο που επιχειρήθηκε οι Γερμανοί αιφνιδιάστηκαν και αντελήφθησαν ότι κάθε αντίδραση τους ήταν ανώφελη και αναποτελεσματική, ο επικεφαλής Αξιωματικός στην απόγνωσή του πυροβόλησε κατά της Ελληνικής δύναμης, με αποτέλεσμα να φονευθεί επί τόπου ο μαχόμενος, επικεφαλής της διμοιρίας, Χατζηευαγγέλου. Στη συμπλοκή που ακολούθησε σκοτώθηκε ο Γερμανός Αξιωματικός και 6 από τους άνδρες του, ενώ οι υπόλοιποι συνελήφθησαν αιχμάλωτοι.
Η Νισύρικη γη αγκάλιασε και κράτησε με τιμή και σεβασμό το τιμημένο σώμα του ηρωικού Υπολοχαγού. Και η Νίσυρος θυμάται πάντα με ευγνωμοσύνη και τιμά το ηρωικό παλικάρι, που πρόσφερε τα νιάτα του και τη ζωή του θυσία στον αγώνα, για να αποκτήσουν τα νησιά μας τη λευτεριά τους και να ξαναγυρίσουν στη μεγάλη Ελληνική οικογένεια. Και για να θυμίζει πάντα τον ηρωισμό και την αυτοθυσία του, έστησε μνημείο στον τόπο της θυσίας του, τοποθέτησε τη χάλκινη προτομή του στην πλατεία του Δημαρχείου, έδωσε το όνομά του στον κεντρικό δρόμο του νησιού και προβάλλει σε κάθε ευκαιρία, στις καινούργιες γενιές το δικό του παράδειγμα.
Στο χωριό Εμπορειός, σε μια πανέμορφη και γραφική βουνοκορφή της Νισύρου, με φόντο το ηφαίστειο της Νισύρου και στο βάθος τη θάλασσα, εκεί τόθελε η μοίρα να αφήσει την τελευταία του πνοή ο Υπολοχαγός του Ιερού Λόχου Ευάγγελος Χατζηευαγγέλου από την Αθήνα.
Ο Χατζηευαγγέλου έφτασε από τη Σύμη στη Νίσυρο στις 12 Φεβρουαρίου 1945, ως διμοιρίτης σε Λόχο Ιερολοχιτών, στον οποίο είχε ανατεθεί η αποστολή να αντιμετωπίσει και να εξουδετερώσει Γερμανική περίπολο, που εκτάκτως βρέθηκε στο νησί.
Κι ενώ στην έφοδο που επιχειρήθηκε οι Γερμανοί αιφνιδιάστηκαν και αντελήφθησαν ότι κάθε αντίδραση τους ήταν ανώφελη και αναποτελεσματική, ο επικεφαλής Αξιωματικός στην απόγνωσή του πυροβόλησε κατά της Ελληνικής δύναμης, με αποτέλεσμα να φονευθεί επί τόπου ο μαχόμενος, επικεφαλής της διμοιρίας, Χατζηευαγγέλου. Στη συμπλοκή που ακολούθησε σκοτώθηκε ο Γερμανός Αξιωματικός και 6 από τους άνδρες του, ενώ οι υπόλοιποι συνελήφθησαν αιχμάλωτοι.
Η Νισύρικη γη αγκάλιασε και κράτησε με τιμή και σεβασμό το τιμημένο σώμα του ηρωικού Υπολοχαγού. Και η Νίσυρος θυμάται πάντα με ευγνωμοσύνη και τιμά το ηρωικό παλικάρι, που πρόσφερε τα νιάτα του και τη ζωή του θυσία στον αγώνα, για να αποκτήσουν τα νησιά μας τη λευτεριά τους και να ξαναγυρίσουν στη μεγάλη Ελληνική οικογένεια. Και για να θυμίζει πάντα τον ηρωισμό και την αυτοθυσία του, έστησε μνημείο στον τόπο της θυσίας του, τοποθέτησε τη χάλκινη προτομή του στην πλατεία του Δημαρχείου, έδωσε το όνομά του στον κεντρικό δρόμο του νησιού και προβάλλει σε κάθε ευκαιρία, στις καινούργιες γενιές το δικό του παράδειγμα.
ΚΑΡΠΑΘΟΣ
Ο Σύλλογος των Απανταχού Καρπαθίων τιμά και σέβεται τους εκατό περίπου συμπατριώτες Καρπαθίους, που προσέφεραν το πολυτιμότερο ανθρώπινο αγαθό: την ίδια τους τη ζωή, στον αγώνα για την ελευθερία.
Η αυτοθυσία τους μας κάνει υπερήφανους αλλά και ιδιαίτερα υπεύθυνους απέναντι στη μνήμη τους. Προς αποφυγή λοιπόν παραλείψεων και τυχόν ανακριβειών, περιορίζεται στην αναφορά του αριθμού των πεσόντων – περίπου εκατό – των οποίων η ανάγνωση των ονομάτων θα μπορούσε να ελλοχεύει κινδύνους ιστορικής ανακρίβειας.
Η αυτοθυσία τους μας κάνει υπερήφανους αλλά και ιδιαίτερα υπεύθυνους απέναντι στη μνήμη τους. Προς αποφυγή λοιπόν παραλείψεων και τυχόν ανακριβειών, περιορίζεται στην αναφορά του αριθμού των πεσόντων – περίπου εκατό – των οποίων η ανάγνωση των ονομάτων θα μπορούσε να ελλοχεύει κινδύνους ιστορικής ανακρίβειας.
